Για την αντικειμενική αποτίμηση της δουλειάς μας

Νίκος Σερετάκης

ΚΟΒ Νέας Φιλαδέλφειας - Νέας Χαλκηδόνας

Η αξιολόγηση της παρέμβασης του Κόμματος επιβάλλεται να παίρνει υπόψη το αντικειμενικό πλαίσιο όπου διεξάγεται η ταξική πάλη. Η υποτίμηση των δυσκολιών που φέρνουν οι διεθνείς εξελίξεις, ασυνήθιστες ανακατατάξεις (λ.χ. μεταβολές συμμαχιών, Brexit, οξύτατες αντιθέσεις στην άρχουσα τάξη των ΗΠΑ με αντανάκλαση και στον κρατικό μηχανισμό), δυσκολεύει την αντικειμενική αξιολόγηση της παρέμβασης αλλά και των αδυναμιών μας.

Για παράδειγμα, η συνεχιζόμενη κρίση του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος, το γεγονός ότι δεν έχει κοπάσει το αντεπαναστατικό κύμα και συνεχίζεται διεθνώς η επέκταση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, επιδρούν στη συνείδηση των εργαζομένων, στην πολιτική - ιδεολογική διαπάλη.

Ας πάρουμε την τάση επέκτασης των καπιταλιστικών σχέσεων στην Κούβα. Το 2015 καταγράφονται στον ιδιωτικό τομέα 1.185.000 εργαζόμενοι, μισθωτοί και αυτοαπασχολούμενοι, ή 24,40%. Από αυτούς το 42% είναι αυτοαπασχολούμενοι (δηλαδή το 10,13% του Οικονομικά Ενεργού Πληθυσμού - ΟΕΠ). Εχουμε δηλαδή αύξηση 5,86% σε σχέση με το 2011 και μάλιστα η μισθωτή εργασία αυξάνεται συγκριτικά ταχύτερα (+3,41% έναντι +2,45% της αυτοαπασχόλησης). Αν, δε, συνυπολογίσουμε και τον - επίσης αυξανόμενο - αριθμό που εργάζεται στο συνεταιριστικό τομέα, αγροτικό και μη, τότε η απασχόληση στον μη κρατικό τομέα αγγίζει το 29% του ΟΕΠ. Ομως, η αποδυνάμωση των σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής δεν είναι απλά και μόνο θέμα ποσοτικών δεικτών. Αποτυπώνεται στην αντιεπιστημονική θέση του 7ου Συνεδρίου του ΚΚ Κούβας ότι οι νόμοι της προσφοράς και της ζήτησης, δηλαδή της αγοράς, δεν αντιστρατεύονται την αρχή της σοσιαλιστικής σχεδιοποίησης, ότι μπορούν να συμβιώνουν μαζί της. Καταγράφεται στη νομιμοποίηση της ατομικής ιδιοκτησίας από την εισήγηση στο 7ο Συνέδριο, όπου δηλώνεται ότι «οι συνεταιρισμοί, η αυτοαπασχόληση και η μεσαία, μικρή και πολύ μικρή ιδιωτική επιχείρηση δεν είναι από την ουσία τους ούτε αντισοσιαλιστικές ούτε αντεπαναστατικές».

Η τάση της συνεχιζόμενης υποχώρησης των σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής διεθνώς έχει σοβαρό αρνητικό αντίκτυπο σε λαϊκά στρώματα, θολώνει τη σοσιαλιστική προοπτική, τροφοδοτεί απόψεις που συναντάμε ότι «αυτά που λέτε δεν γίνονται πουθενά στον κόσμο».

Ασκεί αρνητική επίδραση στο ίδιο το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα (ΔΚΚ). Αντικειμενικά ενισχύει λαθεμένες απόψεις που ταυτίζουν το σοσιαλισμό με τη ρυθμιστική παρέμβαση του κράτους στην αγορά, συναντιέται με θέσεις της σοσιαλδημοκρατίας - παλιάς και νέας -, του «σοσιαλισμού του 21ου αιώνα», υποθάλπει θέσεις στήριξης των «αριστερών κυβερνήσεων» διαχείρισης του καπιταλισμού, επιτείνει προβλήματα εγκλωβισμού της εργατικής τάξης στα πλαίσια ενδοαστικών αντιθέσεων. Προσθέτει επιπλέον δυσκολίες στην αναγκαία προσαρμογή της στρατηγικής του κομμουνιστικού κινήματος, την αντιστοίχισή της με το χαρακτήρα της εποχής μας. Η ανοικτή συντροφική συζήτηση μέσα στο ΔΚΚ, η επιχειρηματολογημένη αντιπαράθεση με τέτοιες απόψεις είναι μορφή έκφρασης του προλεταριακού διεθνισμού σε συνθήκες κρίσης του ΔΚΚ. Η πείρα από τη διαπάλη στο διεθνές κίνημα αποτελεί πηγή εμπλουτισμού της γνώσης και της δράσης μας στην ίδια μας τη χώρα. Βοηθά να μην αφήνεται κανένας χώρος σε αμήχανη ή συναισθηματική αντιμετώπιση των εξελίξεων, να δυναμώνει η κομμουνιστική αντοχή, η μαχητική υπεράσπιση του σοσιαλισμού, ως ιστορική εμπειρία που αποτελεί το μεγαλύτερο επίτευγμα της ανθρωπότητας ως τα σήμερα αλλά και ως το αναγκαίο και φωτεινό μέλλον.

Η αντικειμενική εκτίμηση των συνθηκών μάς επιτρέπει να βλέπουμε πιο ουσιαστικά τη σημασία της πάλης και της προσφοράς του Κόμματος, χωρίς να αμβλύνεται το μέτωπο απέναντι σε αδυναμίες και ελλείψεις. Βοηθά να διακρίνουμε και να αναμετριόμαστε με σημαντικά προβλήματα, όπως οι καθυστερήσεις και η αδύναμη παρουσία μας σε στρατηγικούς βιομηχανικούς κλάδους και μεγάλες επιχειρήσεις. Πρόβλημα που μπαίνει τροχοπέδη στην καθημερινή παρέμβαση σε όλους τους τομείς, από τον αγώνα για τις ΣΣΕ, μέχρι την κατανόηση της ρεαλιστικότητας της πάλης για το σοσιαλισμό, που εγκυμονεί κινδύνους, δυσκολεύει την υλοποίηση της πολιτικής του Κόμματος, βάζει εμπόδια στην προώθηση της στρατηγικής του.

Θεωρώ ότι το πρόβλημα αυτό επέδρασε ώστε να εκδηλωθεί στην αρχή της κρίσης σε τμήματα του περίγυρού μας, αλλά και κομματικών δυνάμεων, μια μηχανιστική προσδοκία για σχετικά γοργή θετική εξέλιξη στο συσχετισμό δύναμης. Δυσκόλεψε την αντιμετώπιση της αρνητικής επίδρασης της κινητικότητας ανώτερων τμημάτων των μεσαίων στρωμάτων, τα οποία ακόμη και σήμερα φτωχά λαϊκά στρώματα τα αντιμετωπίζουν ως «μεσολαβητές» τους απέναντι στο κεφάλαιο. Διευκολύνει τη διάδοση άλλοτε της μοιρολατρίας και άλλοτε της μικροαστικής ανυπομονησίας, εκδηλώσεις με τις οποίες αναμετριόμαστε καθημερινά σε κάθε βήμα, σε κάθε προσπάθεια οργάνωσης της λαϊκής πάλης. Συνέβαλε έτσι στη διάχυση κοινοβουλευτικών αυταπατών που επέδρασαν ευρύτερα και διευκόλυναν την αναμόρφωση του αστικού πολιτικού συστήματος, τον εγκλωβισμό λαϊκών μαζών από τον ΣΥΡΙΖΑ και την αναδίπλωση των αγώνων.

Είμαστε πολύ μακριά από αυτό που καταγράφεται στις αποφάσεις μας, ότι δηλαδή το θέμα της κομματικής οικοδόμησης στους βασικούς κλάδους και επιχειρήσεις, στους τόπους δουλειάς γενικότερα, είναι καθήκον που αφορά στο σύνολο των Κομματικών Οργανώσεων. Είναι καθήκον που χρειάζεται να διαπερνά την ευθύνη όλων των στελεχών. Απαιτεί συστηματική, προσεκτική, προσαρμοσμένη δουλειά, μέτρα προσωποποιημένης χρέωσης και διάταξης όλων των στελεχών σε χώρους, με στόχους και σχέδιο παρέμβασης και οικοδόμησης, επιπρόσθετα από τον ιδιαίτερο καταμερισμό του καθένα.

Ταυτόχρονα, πρέπει να μας προβληματίσουν περισσότερο ορισμένα προβλήματα που σημειώνονται, ιδιαίτερα στο επίπεδο της καθοδήγησης των ΚΟΒ. Για παράδειγμα, στελέχη με χαμηλή ανησυχία για το τι περίγυρο έχουν ή οικοδομούν στο χώρο που χρεώνονται. Που δυσκολεύονται να κάνουν οικονομική δουλειά. Που αντιμετωπίζουν δυσκολία να επικοινωνήσουν, να δημιουργήσουν και να κρατήσουν επαφές με λαϊκά στρώματα με ανώριμη πολιτική συνείδηση. Που φορές φορές περιορίζονται σε μια διαχείριση του κομματικού δυναμικού, δυσκολεύονται να καθοδηγήσουν με κατάλληλες μεθόδους και περιεχόμενο την παρέμβαση στους φορείς και το μαζικό κίνημα στο χώρο ευθύνης τους. Που δεν βλέπουν απαιτητικά την προσωπική τους συμβολή και ευθύνη στην παρέμβαση στη νεολαία και τη στήριξη της ΚΝΕ. Αρκετές από τις δυσκολίες στο συντονισμό της κλαδικής με την εδαφική δουλειά, μιας πιο μετρήσιμης συμβολής της εδαφικής ΚΟΒ στην παρέμβαση και οικοδόμηση στους εργασιακούς χώρους και κλάδους, σχετίζονται και με τα παραπάνω.

Φυσικά υπάρχουν και πάμπολλα θετικά παραδείγματα. Ομως, χρέος μας είναι να σκύψουμε στις αδυναμίες. Να είμαστε αυστηροί χωρίς να αφαιρούμαστε από το αντικειμενικό πλαίσιο όπου διεξάγεται η ταξική πάλη. Να εξοπλιζόμαστε και με το εφόδιο της γνώσης να μπορούμε να ερμηνεύουμε σύνθετες πολιτικές εξελίξεις και να απαντάμε με σταθερότητα, αντοχή και πρωτοβουλία στα καθήκοντα που απορρέουν από τη στρατηγική του Κόμματος. Ενισχύοντας τους κρίκους της ανασύνταξης του εργατικού κινήματος, της κοινωνικής συμμαχίας και της κομματικής οικοδόμησης. Ισχυροποιώντας το μέτωπο για την αναμέτρηση με τις αδυναμίες μας.